آلودگی نوری و تاثیر آن بر محیط زیست

به گزارش ایرنا، میلیاردها سال است که زندگی روی کره زمین جریان دارد و ریتم طبیعی آن متکی بر ساعت طبیعی؛ یعنی شب و روز است.

این ریتم طبیعی در پروتئین DNA تمام گیاهان و حیوانات کدگذاری شده است؛ ولی انسان این چرخه طبیعی را با نورانی کردن شب مختل می‌کند.

زندگی حیوانات و گیاهان با این چرخه طبیعی تنظیم می‌شود و تمام فعالیت‌های آنان از قبیل تولید مثل، تغذیه، خواب و محافظت در برابر شکارچیان، به ریتم طبیعی نور روز و تاریکی شب وابسته است.

مطالعات نشان می‌دهد که نور مصنوعی در شب، اثرات زیان‌آور و مرگباری روی بسیاری از مخلوقات از قبیل دوزیستان، پرندگان، پستاندارن، حشرات و گیاهان دارد.

• نور مصنوعی، اکوسیستم جهان را مختل می‌کند

پستاندارن شبانه، در طول روز می‌خوابند و شب فعالیت می‌کنند. آلودگی نوری سبب تغییر محیط زیست مناسب فعالیت این موجودات در شب می‌شود. از طرفی وجود نور در شب باعث می‌شود که این موجودات نتوانند در مقابل شکارچیان پنهان شوند که تهدید بزرگی برای اکوسیستم است.

• تاثیر آلودگی نوری بر دوزیستان

تولید مثل دوزیستانی مانند قورباغه و وزغ در شب انجام می‌شود. نور مصنوعی این فرآیند را مختل می‌کند و سبب کاهش جمعیت این جانواران می‌شود.

• آلودگی نوری سبب از بین رفتن نوزاد لاک‌ پشت دریایی می‌شود

لاک پشت‌های دریایی در اقیانوس زندگی می‌کنند؛ ولی تخم‌ریزی آن‌ها در شب و در ساحل است. لاک پشت‌های نوزاد، از طریق نور افق، راه دریا را پیدا می‌کنند و بزرگ می‌شوند. وجود آلودگی نوری سبب می‌شود که نوزادان راه خود را اشتباهی بروند و از اقیانوس دور شوند و بمیرند. سالانه حدود میلیون‌ها نوزاد لاک پشت به این شیوه در فلوریدا جان خود را از دست می‌دهند.

• تاثیر آلودگی نوری بر پرندگان

آلودگی نوری تاثیر بزرگی بر زندگی پرندگان؛ به ویژه مهاجرت دارد. نور مصنوعی سبب می‌شود که پرندگان خیلی زود یا خیلی دیر مهاجرت کنند و شرایط ایده‌آل آب و هوا را از دست بدهند. به علاوه غذای مناسب برای ادامه حیات پیدا نکنند.

نور سبب سرگردانی پرندگان می‌شود و جمعیت آنان را در معرض خطر قرار می‌دهد.

بسیاری از پرندگان نمی‌توانند از گزند شکارچیان در امان بمانند.

سالانه میلیون‌ها پرنده بر اثر اصابت با برج‌ها و ساختمان‌های بلند می‌میرند.

• تاثیر آلودگی نوری بر حشرات

اغلب حشرات تمایل دارند که به سمت نور حرکت کنند؛ اما لامپ‌ها جاذبه‌ای کشنده برای حشرات هستند. آلودگی نوری بر گرده‌افشانی و تغذیه حشرات تاثیر می‌گذارد و جمعیت آنان را دستخوش تغییر منفی می‌کند.

سه شنبه 25 فروردین، مصادف با 14 آوریل، دومین روز از هفته جهانی آسمانی تاریک، با هدف بررسی اثرات مخرب آلودگی نوری بر محیط زیست نام‌گذاری شده است. این مناسبت برای اولین بار در سال 2003 میلادی توسط یک دانش‌آموز به نام جنیفر بارلو نام‌گذاری شد. این روز به اندازه‌ای بزرگ و فراگیر شد تا هفته‌ای به نام هفته جهانی آسمان تاریک در سراسر جهان اعلام شد.

جنیفر بارلو در بیانیه‌ای در مورد این روز گفت: می‌خواهم مردم بتوانند بدون تاثیر آلودگی نورهای مصنوعی، اعجاب آسمان را مناظره کنند. عالَم، تصویر ما از گذشته و چشم اندازمان از آینده است... من می‌خواهم به حفظ این شگفتی‌ها کمک کنم.

اهداف این هفته عبارتند از:

• الهام‌بخش افراد برای جشن گرفتن زیبایی‌های آسمان شب

• افزایش آگاهی در مورد اثرات منفی آلودگی نوری

• تشویق مردم برای اقدام در این رابطه

سازمان ملل متحد، سال 2015 میلادی را سال جهانی نور و تکنولوژی‌های نوری، بزرگداشت دستاوردهای علم نور، کاربردهای آن و کمک آن به بشریت اعلام کرده است.

هر روز این هفته با یک هدف نام‌گذاری شده است

روز اول، دوشنبه 13 آوریل مصادف با 24 فروردین - دلیل اهمیت آلودگی نوری، دریافت مروری پایه‌ای بر آلودگی نوری، شامل این که این آلودگی چیست و چگونه اتفاق می‌افتد.

روز دوم، سه‌شنبه 14 آوریل مصادف با 25 فروردین - مضرات زیست محیطی، مطالعه این که آلودگی نوری چگونه حیوانات و تمام اکوسیستم‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهد.

روز سوم، چهارشنبه 15 آوریل مصادف با 26 فروردین - تاثیر آلودگی نوری بر سلامتی، بررسی این که نور در شب برای سلامتی انسان مضر است.

روز چهارم، پنج‌شنبه 16 آوریل مصادف با 27 فروردین - تلفات انرژی

بررسی این که آلودگی نوری تا چه اندازه پول و انرژی را هدر می‌دهد و در تغییر آب و هوا نقش دارد.

روز پنجم، جمعه 17 آوریل مصادف با 28 فروردین - ایمنی و جنایت

مطالعه این که چرا نور زیاد ایمنی ما را کاهش می‌دهد.

روز ششم، شنبه 18 آوریل مصادف با 29 فروردین - ستاره‌ها میراث ما هستند، کشف این که چرا آسمان شب برای بشریت پراهمیت است.

روز هفتم، یکشنبه 19 آوریل مصادف با30 فروردین - زمان اقدام است،
چگونه می‌توان به سرعت و به راحتی تغییراتی انجام داد.